Lượng rác thải nhựa phát sinh hàng ngày tại Thủ đô Hà Nội hơn một nghìn tấn/ngày, nhưng mới chỉ có 2% nhựa được tái chế, còn lại rác thải nhựa đều bị thải ra môi trường…

Nhằm thúc đẩy các hoạt động thu gom, tái chế, nhằm tăng tỷ lệ tái chế rác thải nhựa, phát triển nền kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam, ngày 22/6/2022, tại TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, Trung tâm Giáo dục và Phát triển (CED) phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam – Chi nhánh Đà Nẵng (VCCI Đà Nẵng) và Công ty PepsiCo Việt Nam tổ chức hội thảo "Tăng cường thu gom, tái chế rác thải nhựa nhằm thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam".

NGƯỜI GÂY Ô NHIỄM PHẢI TRẢ TIỀN

Hội thảo là một trong những hoạt động của Dự án “Nâng cao nhận thức về quản lý rác thải nhựa", được thực hiện từ tháng 1/2020 đến tháng 12/2022.

Một trong các mục tiêu của Dự án là nhằm nâng cao nhận thức đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam trong việc quản lý và xử lý rác thải nhựa để tìm kiếm các giải pháp đổi mới, hướng tới sản xuất và kinh doanh bền vững thông qua áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn.

Theo ông Nguyễn Thi, Chuyên viên chính Vụ Pháp chế, Bộ Tài nguyên Môi trường, để thúc đẩy một nền kinh tế tuần hoàn thì “Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR)” là một trong những công cụ được xem là một cách tiếp cận mới nhằm hướng tới mục tiêu tăng cường tái sử dụng, tái chế, giảm thiểu chất thải bằng việc thúc đẩy sự thay đổi thiết kế sản phẩm, bao bì.

Đồng thời cũng hướng tới việc tìm kiếm giải pháp tài chính xử lý vấn đề quản lý chất thải để giúp Chính phủ đạt được mục tiêu về môi trường mà không cần tăng thuế hay phí môi trường.

Trong luật Môi trường 2020, trách nhiệm tái chế, xử lý chất thải của nhà sản xuất, nhập khẩu được quy định cụ thể tại Điều 54, Điều 55. Nhà sản xuất, nhập khẩu được lựa chọn một trong bốn hình thức: Tự mình thực hiện tái chế; Thuê các đơn vị có chức năng tái chế; Liên kết với nhau thành lập tổ chức đại diện thực hiện trách nhiệm của nhà sản xuất để tổ chức hoạt động tái chế; và Đóng góp kinh phí cho Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam để tổ chức tái chế.

"EPR là một trong những giai đoạn quan trọng của mô hình kinh tế tuần hoàn, nhưng có tác động đến toàn bộ các khâu của mô hình kinh tế tuần hoàn từ việc thiết kế sản phẩm, sản xuất sản phẩm, kéo dài vòng đời sản phẩm, tái sử dụng, tái chế sản phẩm", ông Nguyễn Thi chia sẻ.

Bổ sung thêm thông tin, ông Nguyễn Tiến Quang, Giám đốc VCCI, chi nhánh Đà Nẵng, nhấn mạnh rằng EPR là một chính sách môi trường dựa trên nguyên tắc “Người gây ô nhiễm phải trả tiền”. EPR khuyến khích người sản xuất cân nhắc đến vấn đề môi trường ngay từ khi có ý tưởng đến thiết kế, sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, nội hóa chi phí quản lý chất thải vào trong chi phí sản phẩm.

CẦN CHÍNH SÁCH, LUẬT CHẶT CHẼ TRONG PHÂN LOẠI VÀ THU GOM RÁC THẢI

Tại hội thảo, các doanh nghiệp đã chia sẻ những kinh nghiệm, cách  làm hay về kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững, đảm bảo sự khép kín, tuần hoàn tài nguyên giữa nguồn nguyên liệu đầu vào và chất thải sinh ra trong các hoạt động sản xuất.

Ông Jirawat Poomsrikaew – Giám đốc khu vực Đông dương, PepsiCo, cho biết PepsiCo đang hỗ trợ để xây dựng chuỗi giá trị tích cực. Dự kiến, Công ty đưa ra bao bì sản phẩm bền vững hơn trong toàn chuỗi giá trị, và giảm sử dụng nhựa nguyên sinh trong mỗi sản phẩm xuống mức 50% trong toàn bộ sản phẩm đồ uống và nước giải khát vào năm 2030.

Việc thu gom, tái chế hoặc chuyển đổi các vật liệu này sang các dạng khác có vòng đời dài hơn sẽ giảm thiểu sự tồn tại của các vật liệu này trong môi trường sống, giảm được tác động tiêu cực của các vật liệu này lên môi trường.

"Thu gom, tái chế đúng cách sẽ thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn, một mô hình kinh tế bảo đảm sự phát triển bền vững và tối ưu được các lợi thế cũng như sự tác động, hỗ trợ qua lại lẫn nhau của các yếu tố trong nền kinh tế", ông Jirawat Poomsrikaew nhấn mạnh.